Conservator Arthur Oosterbaan van Ecomare en walviskenner Adrie Vonk hebben zich gebogen over een walvisbot uit een archeologische opgraving. De enorme walvisrib was gevonden door gemeentelijk archeoloog Michiel Bartels bij een opgraving in Enkhuizen. Om meer te weten te komen over de herkomst ervan, schakelde hij de twee experts in.

V.l.n.r. Arthur Oosterbaan, Adrie Vonk, Michiel Bartels en stagiair Julian de Haas bekijken de rib

Vermoeden

In de walvisbottenschuur van Adrie Vonk vergeleken Adrie en Arthur het bot met ribben van verschillende soorten walvissen. Op basis hiervan concludeerden zij dat de rib vermoedelijk van een noordkaper of een grijze walvis is geweest. Een Groenlandse walvis is ook mogelijk, maar minder waarschijnlijk. Deze soort verlaat namelijk nooit het poolgebied.

Uit 1580

Bij archeologische opgravingen worden wel vaker walvisbotten gevonden, maar deze vondst was bijzonder vanwege de tijd waaruit hij komt. De bodemlaag die werd onderzocht stamt namelijk uit 1580, de periode voor het begin van de Nederlandse walvisvaart. Hoe kwam deze enorme rib dan in Enkhuizen terecht?

Beschilderd

Michiel Bartels ontdekte restanten van een beschildering op de rib. Hij denkt dat het bot als decoratie aan een huis zal hebben gehangen. Het bot kan verkregen zijn doordat de walvis was aangespoeld of door handel met een walvisvarende natie. Aangezien de Nederlanders pas in de 17e eeuw begonnen met het jagen op walvissen, kan hij niet afkomstig zijn van de Nederlandse walvisvaart.

DNA verzameld

Om er met zekerheid achter te komen om welke soort het gaat, is DNA-analyse noodzakelijk. Zooarcheoloog Youri van den Hurk wil dit graag uitzoeken. Daarom heeft Arthur wat beenmerg uit het bot geschraapt om naar hem op te sturen. Adrie hoopt dat zal blijken dat het bot van de grijze walvis is. De grijze walvis is in de Atlantische Oceaan in de 17e eeuw door onbekende oorzaak uitgestorven.