Als je een levende zeester op je natte hand legt, zuigt hij zich snel vast met zijn zuignapjes. Als je hem dan los wilt maken, kost dat je flink wat moeite. Ze kunnen met die sterke zuignapjes zelfs mosselen openen. De gewone zeester gebruikt zeewater om de zuigvoetjes aan te sturen. Op de bovenkant van de zeester zit een glad vlekje met kleine gaatjes er in, dit is zijn waterfilter. De mond van de zeester zit aan de onderkant, en zijn anus in het midden op de bovenkant.
Verspreiding en habitat van zeesterren
De gewone zeester is de meest algemene zeester in de Noordzee, deltawateren en Waddenzee. Je kunt ze vaak op mosselbanken en in de poeltjes op strekdammen en zeedijken vinden, waar groepjes mosselen zitten. Ze leven vanaf de waterlijn tot op 650 meter diepte.
Gevecht tussen zeester en mossel: de aanhouder wint
De zeester is gek op mosselen, maar mosselen staan er om bekend dat ze hun schelp stijf dicht kunnen houden. Probeer maar eens de schelphelften van een levende mossel van elkaar te wrikken. De zeester kan een mossel openbreken door twee armen op de linkerklep en de andere armen op de rechterklep vast te zetten. De mossel sluit haar kleppen met de sterke sluitspier, maar de zeester heeft geduld. Naast het feit dat de mossel constant kracht moet zetten op zijn sluitspier, krijgt hij ook geen zuurstof meer omdat de zeester zijn watertoevoer afsluit. Als de mossel moe wordt, begint de zeester te trekken, en na enkele uren volhouden laat de mossel vaak de schelphelften los. De zeester stulpt dan zijn maag naar buiten en legt die over de weerloze mossel. Zo wordt de mossel in zijn eigen schelp opgegeten en verteerd.
Zeester met meer dan 5 armen
Zeesterren hebben normaal gesproken vijf armen. Toch zie je ze wel eens met minder armen rondkruipen. Meestal is er dan één afgebroken, die later gewoon weer aangroeit. Heel soms gaat daarbij iets fout en ontstaan er twee in plaats van een nieuwe arm. Zo’n zeester heeft dan 6 armen. Soms worden er zeesterren met zeven of acht armen gevonden, extra bijzonder!
Zeesterren op Texel
Het gebeurt niet vaak, maar soms spoelen er honderden zeesterren tegelijk aan op het Texelse strand. Dat is meestal in de winter, met oostenwind. De dieren zijn verlamd van de kou. Op het wad zijn tussen de mosselen meestal wel zeesterren te vinden. Bijna altijd zijn dat kleintjes.
Kenmerken van zeesterren
- afmetingen:
maximaal 50 centimeter, meestal rond de 10 centimeter doorsnede
- kleur:
licht oranje tot dieppaars
- leeftijd:
5 tot 10 jaar
- voedsel:
veel soorten weekdieren, vooral tweekleppige maar ook dierlijk afval
- vijanden:
zonnester, sommige vissoorten
- voortplanting:
geslachtelijk
Namen
- Ned: Zeester (gewone zeester)
- Lat: Asterias rubens
- Eng: Common starfish
- Dui: Gemeiner Seestern
- Dan: Søstjerner
WWW