Vissen en andere koudbloedige zeedieren horen tot mijn favorieten. Eén van de meest bijzondere vissoorten vind ik toch wel de paling. Helaas is deze oer-Hollandse soort inmiddels net zo ernstig bedreigd als de reuzenpanda. En dan te bedenken dat paling nog maar dertig jaar geleden een algemene vissoort was in Nederland. Reclame maken voor gerookte paling vind ik dan ook jammer. Ik eet graag vis, maar bij palingen vind ik het niet verantwoord om ze nog te eten. Ook als het zogenaamde kweekpaling betreft.
Bijzondere levenswijze
Palingen hebben een heel mysterieuze levenswijze. Het zijn aasetende vissen die opgroeien in zoet water, maar zich voortplanten in zee. En niet zomaar een zee: ze paaien voor de Mexicaanse kust, in de Saragassozee, 6000 km van hier verwijderd. Eigenlijk weten we maar heel weinig over de paling. Zo is onbekend hoe de voortplanting werkt en wat jonge palingen eten. Duidelijk is wel dat de piepkleine, pasgeboren palingen vanuit de Saragassozee helemaal tot Europa zwemmen om hier, in zoet water, op te groeien.
Enorm afgenomen
Steeds minder jonge palingen, glasalen genoemd, bereiken ons land. In vergelijking met dertig jaar geleden is de intrek van jonge paling met ongeveer 98% afgenomen en de paling-populatie in Nederland met 90% gedaald. Daarom gaat het mij enorm aan het hart dat we deze vis nog steeds opeten. Om meer mensen inzicht te geven in de bedreigingen voor de paling, vertellen we zijn verhaal in onze dagelijkse voerpresentatie in het Zeeaquarium van Ecomare.
Van wilde glasaal
Mensen denken vaak dat het eten van zogenaamde kweekpaling geen kwaad kan. Maar ook deze vissen zijn onttrokken aan het wild. Palingen planten zich in gevangenschap namelijk niet voort. Om aan kweekpaling te komen, wordt wilde glasaal gebruikt. Gedurende een reis van acht maanden steekt de jonge paling de Atlantische oceaan over naar de Europese kust. Hier wordt de wilde glasaal massaal weggevangen voor de palingkwekerijen. Samen met de problemen van de paling om de rivieren te bereiken door onze dammen, dijken en sluizen, verklaart dit de enorme afname van paling in ons land.
Geniet, maar eet ze niet
Als we deze iconische vissoort willen beschermen, moeten we hem gewoon niet meer opeten. Er komen zoveel heerlijke producten uit zee dat het ook helemaal niet nodig is om een kritiek bedreigde vis uit te laten sterven voor onze maaltijd. Ben je nog niet overtuigd van het bijzondere van deze vis? Kom hem dan maar eens goed bekijken in ons aquarium. Ze verstoppen zich graag in buizen en onder stenen, dus je moet er een beetje je best voor doen. Dat is juist extra leuk; laten we deze geheimzinnige, prachtige vis behouden!