Leuk hoor, zo’n haringparty voor de dieren van Ecomare, maar haring is natuurlijk niet alleen lekker en gezond. Als bioloog pleit ik ervoor verder te kijken dan alleen het culinaire aspect van deze vis. Alle dieren bij Ecomare eten haring – en veel mensen lusten ze ook graag – maar er valt zoveel meer over te vertellen. Daarom hier een verhaal over levende haring.

Middelgrote scholenvis

Haring leeft in scholen. Dat is veiliger; roofdieren vinden het lastiger om een vis uit een school te vangen dan een individueel zwemmende vis. Zo’n school flitst door het water, want de haring is een snelle zwemmer, een speedboot onder de vissen. Haringen worden maximaal 40 cm lang, 25 jaar oud en 1 kilo zwaar. Ze komen tot 200 meter diepte voor in de noordelijke Atlantische Oceaan vanaf South Carolina en Baskenland tot aan de Noordpool.

Leefwijze

Haringen eten plankton uit de waterkolom. De vis heeft kieuwbogen met lange tanden, als een kam. Hij zwemt met zijn bek open en laat het water zo langs de kieuwbogen stromen. Met de tanden zeeft het dier het plankton eruit. De haring gebruikt zijn kieuwen dus zowel voor zuurstofopname als om voedsel te vergaren. Haringen maken een ratelend geluid als er gas ontsnapt uit hun zwemblaas Dit klinkt als scheetjes en dient voor de onderlinge communicatie. Ooit dacht de Zweedse marine dat het geluid van Russische onderzeeboten kwam.

Voortplanting

Haringen paaien op grindbedden of in wiervelden, waar ze enorme massa’s eieren leggen. Een vrouwelijke haring kan wel 20.000 eitjes produceren! De eieren zakken naar de bodem, waar ze een dikke laag kunnen vormen. Om zoveel eieren van zuurstof te voorzien, is het essentieel dat het water stroomt. De haring die in onze zee leeft, paait in de nazomer. Na ongeveer twee weken komen de larven uit de eieren. Het zijn piepkleine, doorzichtige diertjes die in een jaar tijd uitgroeien tot een vis van zo’n 10 cm. Als een haring 3 jaar oud is, is hij geslachtsrijp en kan hij zich voor het eerst voortplanten.

Gevaar

De haring is altijd een belangrijke consumptievis geweest voor mensen. Daarom noemde Adriaan Coenen, een Scheveninger uit de 16e eeuw die een visboek schreef, de haring ‘een gave van God’. Rauwe haring eten is echter niet ongevaarlijk: de vis kan besmet zijn met de haringworm, Anisakis simplex. Het eten van een besmette haring kan zelfs dodelijk zijn voor mensen. Om de worm te doden wordt haring na de vangst dan ook altijd eerst ingevroren.