Rotjes, carbid, vuurpijlen; er is weer een hoop geluid geproduceerd tijdens Oud & Nieuw! Een goede aanleiding om het eens over geluid en gehoor te hebben.

Onderwatergeluid

Er wordt door wetenschappers veel onderzoek gedaan naar het effect van geluid op zeezoogdieren. Met name walvisachtigen zijn er heel gevoelig voor. Dan gaat het vooral om geluid onder water. In het water draagt geluid enorm ver. Walvisachtigen gebruiken geluiden om zich te oriënteren, om prooien te vinden en voor communicatie. Hun gehoor is heel gevoelig en kan door hard geluid zelfs blijvend beschadigd raken. Omdat er op zee allerlei activiteiten plaatsvinden die onderwatergeluid produceren, is het belangrijk om te weten hoe schade bij de dieren kan worden voorkomen. Bijvoorbeeld bij het heien voor een windmolenpark op zee.

Extra gevoelig

Bruinvissen maken gebruik van echolocatie; ze zenden een geluid uit en vangen het teruggekaatste geluid weer op. Ze kunnen hiermee zelfs vissen onder het zand opsporen! Bruinvissen hebben een extreem gevoelig gehoor, omdat ze geen harde geluiden uitzenden. De geluiden die terugkaatsten zijn dus ook zacht. Grotere tandwalvissen maken hardere geluiden, maar voor de kleine bruinvis zou dat te gevaarlijk zijn. Ze zouden hun aanwezigheid dan verraden aan roofdieren zoals orka’s. Bruinvissen zijn de fluisteraars van de zee. Deze eigenschap maakt bruinvissen wel extra gevoelig voor onderwatergeluiden.

Rekening houden

Bij Ecomare houden we altijd rekening met de bruinvissen als we geluid produceren. Hun bassin grenst ook aan het publieksdeel van het museum. Verbouwingen in het museum kunnen daardoor doordringen in het water van het bruinvissenbassin. Dat houden we dan scherp in de gaten. Geluid boven water is weer veel minder een probleem. De bruinvissen zitten ook bijna constant met hun oren onder water. Daarom mogen onze bezoekers buiten bij het bassin gewoon geluid maken, maar is tikken op de onderwaterramen uit den boze.

Verstopte oren

Onze zeehonden en vogels hebben ook prima oren. Vogels, zeehonden en bruinvissen hebben geen oorschelpen, maar alleen gaatjes. Hierin verschillen zeehonden trouwens van zeeleeuwen, die wel kleine oorschelpen hebben. Bij vogels zitten de gaatjes verstopt onder de veren, bij bruinvissen zijn ze heel klein. De oren van zeehonden zitten vrij dicht achter de ogen. Als een zeehond onder water gaat, sluit hij zijn oren en neusgaten. Zo komt er geen water in; handig toch?!