Als dierverzorger zie ik een dier natuurlijk het liefst levend en gezond in zijn natuurlijke omgeving. De aanblik van de vijf levende potvissen vorig jaar in de branding staat nóg op mijn netvlies. Zoiets hoop ik niet nog eens mee te maken. Toen deze zomer de melding binnenkwam van een dode gewone vinvis op het strand van Paal 17, was opluchting dan ook mijn eerste gevoel. Daarnaast was er opwinding: er lag een bijzondere walvis in onze ‘achtertuin’!
Mariëtte helpt met het ontleden van de gewone vinvis (foto Ecomare)
Veel bekijks
Het kadaver moest zo snel mogelijk opgeruimd. Het was hoogzomer en Paal 17 is een druk strand. Aan de andere kant was het een prachtig gelegenheid om een groot publiek iets te vertellen over walvisachtigen. Daarom kozen we ervoor om steeds mensen beschikbaar te hebben om toelichting te geven en vragen te beantwoorden. Dat leverde heel enthousiaste reacties op.
Een pittige klus
Toen het duidelijk werd dat Ecomare zich mocht ontfermen over het skelet van de gestrande vinvis, werd er met spoed een snijploeg samengesteld. Ook ik zat in de snijploeg Twee preparateurs van de overkant kwamen om het proces te begeleiden. Zij namen een grote kist mee met slagersmessen en haken. Het is zo fascinerend om te zien hoe zo’n skelet is gebouwd! Voor mij was het een buitenkans, een bijzondere ervaring die ik niet had willen missen.
Snel werken
We moesten flink aan de bak, want we kregen maar een dag de tijd om zo’n 40.000 kg walvis te verwerken. Het leek alsof het kadaver al zo ver heen was dat het vlees er zo af zou glijden. Maar in de praktijk bleek dat beslist niet het geval, het was bikkelhard werken. Regelmatig moesten de messen gewet worden, ze raakten snel bot door het zand of wanneer je bij het snijden een bot raakte.
Levend aangevaren
De walvis is waarschijnlijk slachtoffer geweest van een aanvaring. Aan de linkerflank waren verschillende ribben en ruggenwervels gebroken. In dat gebied troffen we bloedstolsels aan, sommige zo groot als een fikse pompoen. Daaruit kun je concluderen dat het dier nog leefde toen het is aangevaren.
Vies en vet
Je ontkomt er niet aan, alles wordt vies en vet. En walvisvet is écht vet, je krijgt het met geen mogelijkheid meer van je pak en laarzen af. ‘Stinkt het niet afgrijselijk?’ was een veel gestelde vraag. Gek genoeg merk je dat al heel gauw niet meer als je aan het werk bent. Omdat de lucht van een dode walvis bijzonder indringend is en weken blijft hangen, had ik een reservesetje kleding en schoenen meegenomen. Zo kon ik het thuisfront een beetje ontzien.
Schoonmaken
Wanneer het skelet bij Ecomare te zien zal zijn, is nog niet bekend. Het wordt nu schoongemaakt bij de preparateur. In een grote bak warm water met Biotex rotten de vleesresten van de botten af. Dat stinkt pas echt erg! Als de botten schoon zijn, gaat hij het skelet in elkaar puzzelen.