Sinds begin december 2023 spoelen er een soort lege, langwerpige zakjes aan op het strand. De een denkt dat het condooms zijn (wel erg veel!), de ander ziet er stukjes darm in. Het zijn de kokers van perkamentkokerwormen. Voorheen werden ze nooit zo noordelijk gevonden, mogelijk schuift de soort op door de klimaatverandering.

Borstelworm

De perkamentkokerworm (Chaetopterus variopedatus) is een borstelworm die zo’n 25 centimeter lang wordt. Het dier leeft in een zelfgemaakte, U-vormige koker in de zeebodem. Deze koker kan wel 85 centimeter lang worden, met een doorsnede van 4 centimeter. Het materiaal van de koker doet denken aan perkament: het is buigzaam en heel taai. De worm maakt de koker door slijm af te scheiden dat verhardt in het water. Beschadigingen aan de koker zijn door het dier eenvoudig te repareren.

Lichaam in delen

Het lichaam van de perkamentkokerworm bestaat uit drie delen. Vooraan zitten de mond en tasters. Het middendeel heeft zuignappen waarmee het dier zichzelf in de koker op zijn plaats houdt. Ook bevat het middendeel peddelvormige ‘vleugels’ die slijm afscheiden en zuurstofrijk water door de koker wapperen. Het langste stuk is het achterlijf met de voortplantingsorganen. De dieren pompen met hun peddels water door de buis. Met behulp van een zak met slijmdraden filteren ze voedseldeeltjes uit het water.

Door opwarming

Perkamentkokerwormen kunnen plaatselijk in zee hele velden vormen. Tot voor kort was de vondst van kokerresten van deze soort op het Nederlandse strand een zeldzaamheid. In België liep het aantal waarnemingen een paar jaar geleden al op. Mogelijk breidt de soort haar verspreidingsgebied naar het noorden uit.